هنر بزرگ امامان زمان شناسی و درک مصلحت دین است.

هنر بزرگ امام خمینی این بود که پس از انقلاب نهاد های قبلی را حفظ کردند و به ازای هر یک نهاد انقلابی در کنارش ایجاد کرد. مثل سپاه در کنار ارتش، جهاد در کنار دولت.

اساسا روشن فکر ها اکثرا چپ هستند و از وضعیت موجود ناراضی هستند. وچون کاری از دستشان بر نمی آید در قهوه خانه لم می دهند. اما هنر بزرگ امامان معصوم این بود که ایده آل های دین را در قالب زمان خود می ریختند و زمان شناس بودند. این طور نبوده که هر امام تنها به پیش رو نگاه می کردند و همه آن ها هر سه مرحله ایجاد ، حفظ و بسط اسلام را انجام می دادند.

در زمان امام رضا نه تنها تفکرات درون دینی سر بر می آوردند بلکه از خارج دین هم تفکرات مختلف افکار خود را تبلیغ می کردند.

این دوره گفتگوی تمدن ها سرآغاز فساد تمدن اسلامی است. سیل اندیشه های غربی وارد حوزه دین اسلام شد. گفتگویی که یک طرفه بود و اندیشه ها فقط به داخل اسلام ترجمه می شد و هیچ تبلیغی صورت نمی گرفت. تمام گفتگوهای علمی امام هم جنبه سیاسی بر ضد امام داشتند و به دنبال فرصتی برای شکست امام معصوم بودند.

در نتیجه امام رضا به دنبال ایجاد توحید بود. مردم مسلمان و مومن بودند ولی شرک در زندگی آن ها رسوخ کرده بود. سیاست به گونه بود که علویون را درگیر یک تکه نان کرده بود و لباس مناسب نداشتند. اما در عوض هزینه های هنگفتی برای ترجمه و مناظره های صوری می کردند. در این دوران بود که تفلسف جای تعلق را گرفت و بیشتر اندیشمندان اسلامی هم متاثر از تفکرات فلاسفه غربی شدند.