جلسه ۶۱

اقتصاد جامعه سوسیالیستی و تعاونی

اساس اقتصاد بازار آزاد در این است که فرد می تواند سرمایه دار شود و مالکیت درجه یک است. و لسه فر موضوعیت دارد.

زرمایه داری یعنی پشتوانه هر فعالیت در جامعه پولی است که پشتوانه آن فلزات گرانبها به خصوص طلا و نقره می باشد.

انقلاب پروتستانتیزم و غارت و اشغال سایر کشور ها باعث ورود گسترده سرمایه مادی و انسانی از نوع برده به غرب شد.

فیزیوکرات ها معتقد بودند سرمایه باید بر اساس زمین و استخراج منابع از زمین تعریف شود.

وقتی آزادی در لیبرالیسم به اوج خود رسید و دولت عملا هیچ دخالتی در آن نکرد انقلاب ۱۸۴۸ فرانسه شکل گرفت و رنگ سرخ که بعدا رنگ پرچم کمونیست انتخاب شد از رنگ سرخ پرچم فرانسه گرفته شد.

سوسیالیست ها سپس به دو دسته تخیلی(ایده آل گرا) و علمی تقسیم شدند.

آن ها همیشه خود را در نفی کپیتالیسم تعریف می کردند .

مارکس اندیشه خود را از ۴ حوزه گرفت. بخشی را از سوسیالیست های ایده آل گرا گرفت. بخشی از دیالکتیک تاریخی هگل گرفت. بخش دیگر از ارزش معاملات ریکاردو و قسمت آخر را از ماتریالیسم باخ گرفت. و اندیشه مارکس زاده شد.

او معتقد بود هر جامعه ای ناچار است ۴ دوره را بگذراند. اول جامعه اشتراکی قبلیه ای . دوم جامعه برده داری. سوم جامعه فئودالی - چهارم جامعه سرمایه داری و در نهایت به جامعه سوسیالیستی مارکس منتج می شود.

اما بر خلاف تصور مارکس که پس از دوره سرمایه داری لزومام سوسیالیست شکل میگیرد در جامعه های غربی رخ نداد.

او معتقد بود دین افیون توده هاست. و کلا ارتباط بین زمین و آسمان قطع است. هر کسی که کارکند کارگر است

سه اصل وجود داشت. جامعیت گرایی - مشارکت گرایی و مساوات . در مقابل فردیت - سرمایه داری و اباهه گری لیبرالیسم.

زیر سیستم هایی مثل بیمه ها و تامین اجتماعی که در غرب لیبرال نیز استفاده می شوند از سوسیالیسم گرفته شده است.

این ها بد نیستند ولی مساوات و برابری تنها با این ها ساخته نمی شود. همانطور که در شوروی و کره شمالی ساخته نشد.

آنچه به عنوان تعاونی در ایران شناخته می شود ترجمه نادرست corpariveاست. اما معنای اصلی آن همان کار اشتراکی است. آن چه که امروزه به عنوان کلبه دیجیتالی مطرح بود در دوره کمونیسم به کاخ های اشتراکی برای مردم تفسیر می شد. کاخ هایی که هر کس عدد خاصی برای تعداد افراد داخل آن متصور بود. برای مثال یک نظریه می گفت ۱۶۲۰ نفر را در یک کاخ به صورت اشتراکی زندگی کنند. در این گونه جامعه ها اخلاق جنسی آزاد بود. خروجی این چنین تصوراتی جامعه هایی بود که انواع و امثال آن از چپ تا راست را در سرزمین های فلسطین اشغالی به آزمایش گزاردند تا بررسی کنند بهترین راه اداره یهودیان مهاجرت کرده به آن جا چیست. کیبوتس یکی از این طرح ها بود که در اسراییل پیاده سازی شد و شکست خورد. در این جامعه کار به اندازه توانایی فرد تعریف می شد و بهره مندی بر اساس نیاز ها پرداخت می شد. کم کم با ورود تلوزیون به این جامعه ها فردیت بیشتر شد. انسجام اجتماعی گسست و هر کسی دنبال مالکیت شخصی بود.

آنچه به عنوان تعاون در قرآن شناخته شده است. تعاون در نیکی و تقوا است. یعنی وزارت تعاون باید در درون خود مکانیزمی برای کمک به یکدیگر برای تحقق تقوا و دوری از گناهان را داشته باشد. که امروزه چنین چیزی وجود ندارد.